31 Aralık 2014 Çarşamba

Ali Baba ve Kırk Haramiler - Chiqui de la Fuente

yazan : Carlos A Cornejo
çizen : Chiqui de la Fuente
çeviren : SToktan

İspanyol sanatçı Chiqui de la Fuente (1933-1992), hepsi de çizgiromancı olan üç kardeşten birisi (Victor ve Ramon de la Fuente). Kariyeri boyunca Hazine Adası, Denizci Simbad, Prens ve Dilenci, Oliver Twist, Robinson Crusoe gibi bir çok çocuk klasiğini kaleme almış ayrıca yetişkinlere yönelik Moby Dick, Ivan Hoe, Robin Hood gibi kimi eserleri de çocuklara özgü bir anlatımla resimlemişti.

"Ali Baba" da bunlardan biri. Pek çok versiyonunu bildiğimiz masalı bence en hoş ve esprili canlandıran çalışma bu. Yalnız, eğer çocuklarınıza da okutmak niyetindeyseniz bu vahşi hikâyeyi, bence iki kere düşünün. :)

ALi BABA iLE BiRLiKTE
YENi YILINIZI KUTLARIZ

18 Kasım 2014 Salı

Fakirin rüyası, zengin uykusu
Hernu & Bucquoy (Version française, 13+)

Hikâyenin geçen gün (bir alt başlıkta) paylaştığım İspanyolcası, 1986 tarihli Totem el Comix'de tefrika edilen "Jean-Pierre Leureux" hikâyelerinden bir diğer örnekti (Daha önce yayınladığım ilk örnek ise; "Akşam Saat 5'de" ). Fransızcası ise 1987 tarihli "Jean-Pierre Leureux, Bréves Rencontres (Kısa Yakınlaşmalar)" adlı bu hikâyelerin derlendiği Glénat baskısı kitaptan alıntı.

'Fransız versiyonu' dememin sebebi, metinde pek fazla fark olmamakla birlikte, çizimlerin hemem hemen bütünüyle yeniden yapılmış olması ve İspanyolcasının 46, Fransızcasının ise 53 kareden müteşekkil, final esprisinin de yeniden ve daha esaslı (!) bir şekilde kurgulanmış olmasındandır. Bir okumakta, hattâ karşılaştırmalı okumakta fayda var... Valla poşete girecez  :)

1
2
3
4
5
6

16 Kasım 2014 Pazar

Fakirin rüyası, zengin uykusu
Hernu & Bucquoy (13+)

Senaryosunu Jan Bucquoy'nın yazıp, çizimlerini de Marc Hernu'nun yapmış olduğu tek sayfalık bir mini hikâyeyi epey zaman önce sizlerle paylaşmıştım. Bir süredir üstadların poşete girmeden yayınlanabilir bir işlerini bulmaya çalışıyordum ve sonunda buldum gibi. Bu öyleyse diğerlerini siz düşünün artık. :)
*1986 İspanyolca baskıdan çevirdim.

1
2
3
4
5
6

12 Kasım 2014 Çarşamba

Sicilya'nın suyu

Sicilya'nın suyu
Lizbon
Venedik

Bir gazetedeki dünyanın çeşitli yer ve şehirleriyle ilgili yazı dizisi için Prado'nun yapmış olduğu illüstrasyonlardan üç örnek. Sicilya, esprisiyle farklı bir yerde tabi.

1 Kasım 2014 Cumartesi

Torpedo 1936 sayı 6 - Abuli, Bernet


Torpedo 1936, sayı 6 / 1988
Yazan, Enrique Sánchez Abulí
Çizen, Jordi Bernet
Çeviri, SToktan

Daha önce dördüncü sayısını çevirip paylaştığım 1984'de başlayarak Toutain tarafından yayınlanmış olan serinin bir tam macera içeren altı numaralı sayısı. İlk olarak yine Toutain Creepy'de siyah-beyaz olarak tefrika edilen hikâyenin bir adı yok, her nedense...

Eserin Fransızca ve İngilizce baskılarının çeviriye pek bir faydaları olmaması sebebiyle bu sayıda üç karede "olsa olsa" yöntemiyle 'sabunlama' gereği doğdu. Üstad Abulí'nin çevirmenlere hiç acıması yok diyebilirim. Öyle ki, başka hiç bir yerde kullanımına rastlamanın mümkün olmadığı lâflar bile mevcut metinde.

25 Ekim 2014 Cumartesi

Matrak Kedi Mowser - Reg Parlett


Daha önce "Kargalar" adlı bandıyla tanıdığımız İngiliz sanatçı Reg Parlett'in bir diğer uzun soluklu çalışması. 1960'larda Lion'da yer alan bu tek sayfalık skeçler serisi daha sonra Eagle'da yeniden yayınlanmıştı.

18 Ekim 2014 Cumartesi

Müezzinin Şarkısı



"Müezzinin Şarkısı" ile kastedilen elbette ezan. Pek çok yabancı kaynakta böyle adlandırılır ezan, kelimeyi başka türlü açıklayamadıklarından olsa gerek. Hatırlarsanız "Karakulak'ın Doğusu"nda da ilk sayfada aynen böyle geçiyordu...



(Tahminen) Fransız sanatçı Roland Warnauts'un 1990-1992 arasında yayınlanan "Une aventure de Romain Bataille" adlı üç kitaplık mini dizisinin ikinci kitabı "Le chant du Muezzin" (Müezzinin Şarkısı).



Hakkında bir bilgiye erişemediğim yazarın görebildiğim tek eseri de bu üç kitap ve bizi ilgilendiren özelliği ise Le Chant du Muezzin'in tamamının 1. Dünya savaşı öncesinin İstanbul'unda geçen (nisan 1914) bir casusluk hikâyesi olması.




Sanatçı çok sayıda İstanbul görüntüsünü ayrıntılı ve doğru çizimlerle hikâyenin arka planında değerlendirmiş.


* Gabby'e teşekkürümle...

11 Ekim 2014 Cumartesi

Vay be! Amma...

1
2
3
4
5
Kaçış (La Fuite)
Hermann / 1978

Bernard Prince, Comanche, Jeremiah adlı dizi kitaplarıyla tanınan Belçikalı sanatçıdan hoş bir örnek.
* Bu da hikâyenin 1997 Heavy Metal Horror Special'da yayınlanmış olan sansürlü 3. sayfası...

27 Eylül 2014 Cumartesi

Tif ve Tondu, Uzun Çığlık Villası







Tif ve Tondu, 
Uzun Çığlık Villası
(La villa du Long-Cri)
Kitap 08 / Dupuis / 1966
Çizen; Will, Senaryo; Rosy
Türkçe çeviri ve düzenleme; SToktan

Dostlarımız yine kafa dinlemek ve serüvenlerini kaleme almak üzere davet edildikleri şehirden uzak bir yerdeki bir villaya giderler ama sorunlar orada da peşlerini bırakmayacaktır. Haydi bakalım!

20 Eylül 2014 Cumartesi

Misipipi River - Abuli, Bernet

Misipipi River
çizen: Jordi Bernet
yazan: Sanchez Abuli
1994 / 8 sayfa
çeviri: SToktan

1751 tarihinde Juan de Liguera Antayo tarafından çizilmiş olan haritada bugünkü "Mississippi" nehri "Misipipi" olarak tanımlanmış. Kelimeyle ilgili başka bir kayda ulaşamadım. Hikâyemizde ise kahramanımızın adı oluyor.

Muhteşem ikilinin en sevdiğim kısa hikâyelerinden biri de bu.

[ MiSiPiPi ]

12 Eylül 2014 Cuma

Tenten İstanbul'da ya da
Altın Postun Esrarı

İlk Tenten sinema filmi 'Tenten ve Altın Postun Esrarı' (Tintin et le mystère de la Toison d'Or), 1961 tarihlidir. Benim sevdiğim bir filmdir ama umumi kaanatin pek bu yönde olduğunu söyleyemeyiz.

Bizim için bir özel önemi de filmin ilk 25 dakikasının İstanbul'da çekilmiş olması. Kaptana vefat eden eski bir dostundan miras kalan tekneyi teslim almak üzere kahramanlarımız İstanbul'a gelirler. Bol turistik arkaplan eşliğinde çekilen bu sahnelerden sonra hikâye Yunanistan'da devam eder.


İşte yukarıda gördüğünüz ilk kapak, bu çalışmanın film-albümünün kapağı. Kapakta kullanılmış olan kaptanın nargilesiyle poz verdiği filmden alıntı enstantane ise daha sonra bir homaj olarak çizilmiş ve sanatçısının kim olduğu uzun zaman bilinmeyen, filmle aynı adlı çizgiromanın daha sonra çizerinin adıyla yayınlanan bir baskısında da kapak resmi olarak değerlendirilmişti (üstte, sağda). Sanatçı Pascal Somon bir çok Tenten parodisine de imza atmış bir Fransız çizer. Bu çalışmasında çizgiromanı filmin senaryosuna tamamen sadık kalarak kaleme almış ve kitap önce siyah-beyaz, daha sonra da renklendirilmiş olarak basılmıştı.



Gelelim şimdi hikâyenin ikinci faslına. Pascal Somon'un Çizgiromanının kapağında, sol alt köşede zorbelâ okunabilinen bir imza göreceksiniz: Hekimoğlu... Kim bu 'Hekimoğlu'? Hekimoğlu, sözkonusu filmden esinlenerek 'çizilen' yerli imalât "Tenten İstanbul'da"nın kapağını çizen sanatçı. Bu korsan Tenten, filmin başlangıç fikrini koruyarak eldeki 'materyal' elverdiğince senaryoya kısa mesafede sadık kalınabilinmiş bir çalışma ve Burhan yayınevi tarafından 1962'de yayınlanmış. Bu ilk ve orijinal kapak çiziminde Hekimoğlu'nun imzasını görmek mümkün.


Onun yanındaki yine Hekimoğlu imzalı aynı resimli kapak ise Fransız arşivciliğinin net bir örneğini bize gösteriyor. Bu kapağa iyi bakın arkadaşlar. Bu kapak korsan Türk Tenten'i Tenten İstanbul'danın Fransızca baskısı 'Tintin à Istanbul'un kapak resmidir. Adamlar Tenten olsun da isterse çamurdan olsun deyip yayınlıyorlar.Hekimoğlu'nun bu namlı çalışması, 2010 yılı Tenten takviminde de Temmuz resmi olarak yer almıştı.

* Özgün Uysal beyin katkısıyla ve kendisine teşekkürlerimle, Hekimoğlu mahlâsın sahibininin ve dahî sahte Tentenlerin çizerinin Merhum Ali Recan bey olduğunu memnuniyetle ilâve ediyorum. Rahmetlinin uzmanlık alanı idi ne de olsa. :) (*Hekimoğlu bir yana ama Sahte Tentenler ile ilgili olarak başka kayıtlarda Şahap Ayhan isminin geçtiğini de not düşelim.)








* Bu çalışma sırasında bir adet "başıbozuk"un (bachi-bouzouk), filmde olduğu gibi Pascal Somon'un homajında da yer aldığı ortaya çıktı. Bu önemli gelişmeyi de es geçmeyelim. :)